Breng het (dag)licht naar binnen!

Wat is veerkracht? 

Het is de capaciteit om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Om terug te veren in stresserende situaties en bij tegenslagen – en zelfs een betere vertrekpositie te vinden, omdat je uit de stressomstandigheden dingen hebt bijgeleerd. 

Waarom veerkracht trainen? 

Onze veerkracht bepaalt hoe vatbaar we zijn voor stress en dus ook hoe groot ons risico op burn-out is. Veerkracht kan je zien als de mentale variant van lenigheid en spierkracht. Je kan je brein trainen, je veerkracht trainen en jezelf zodoende beschermen tegen stress en burn-out. 

Winterblues/winterdipje

Waarschijnlijk heb je al eens gehoord van de winterblues of het winterdipje. Je merkt misschien wel dat je in de wintermaanden meer last hebt van vermoeidheid, prikkelbaarheid, en een slechtere concentratie. Je kan je ook vaker neerslachtig en lusteloos voelen en je eetlust neemt misschien wel toe.

Voor de belangrijkste oorzaak hoeven we niet ver te zoeken: gebrek aan daglicht. Het is een wetenschappelijk gegeven dat te weinig licht onze stemming beïnvloedt. Het maakt ons somber. In de winter zijn de dagen korter, neemt de lichtsterkte van de zon af en staat de zon lager aan de horizon. 

Daglicht helpt niet alleen vitamine D aanmaken, het onderdrukt ook de productie van het “slaaphormoon” melatonine, dat ons lichaam begint aan te maken als het schemert en donker is. Waardoor we ons ook overdag slaperig en lustelozer voelen. Een vicieuze cirkel: grijs en koud buiten, dus blijven we meer binnen, waardoor we nog minder daglicht krijgen, nog minder energie. Het gebrek aan daglicht kan ook leiden tot een verminderd gehalte aan serotonine (bij een gebrek aan vitamine D maak je niet voldoende serotonine aan). Een tekort aan dit hormoon heeft onder meer effect op je geheugen, slaap, eetlust en stemming. Daarnaast koken we in de winterdagen liever hartiger, rijker en zoeter. Een restant van de oermens in ons, toen we voldoende reserves moesten aanleggen om de winter door te komen. In de 21e eeuw betekent dit meer ongezondere vetten, “snelle” koolhydraten en geraffineerde suikers. Die voeden ons lichaam niet echt. 

Je hoeft niet te wanhopen als je in de greep van de winterblues komt: er zijn allerlei eenvoudige dingen die je kan doen om het aan te pakken en om het te voorkomen. 

4 tips om de winterblues aan te pakken en te voorkomen 

1) Meer licht

De meest voor de hand liggende tip: zoek zoveel mogelijk het licht op. Alvorens je overgaat tot ‘lichttherapie met een lichtbak of lichtbril, kan je vaak al met kleine ingrepen een groot verschil maken: Ga naar buiten zoveel je kan. Vijftien tot twintig minuutjes per dag kunnen al volstaan.

• Schrikken kou, regen, wind, sneeuw… je af? Investeer in goede kledij. En als dat niet lukt, neem een zonnebad achter het raam.
• Laat zoveel mogelijk daglicht binnen in je huis. Maak minstens één ruimte zo licht mogelijk. Open de gordijnen en/of rolluiken, steek (sfeer)verlichting aan,  en haal alles weg wat de lichtinval belemmert.
• Kleine kanttekening: Licht is goed, maar pas er ook mee op. Veel mensen hebben de neiging om overal (fel) licht aan te steken als het donker wordt. Dat onderdrukt de aanmaak van melatonine en verstoort onze biologische klok nog meer. Hou verlichting dus “zacht” ’s avonds. => bijvoorbeeld een leuke en gezellige sfeerverlichting van de kerstboom en probeer zeker schermen te vermijden in de laatste 2 uren voor het slapengaan.
• Je kan misschien ook een “wake-up light” op je kerst-wensenlijstje zetten – dat is een wekker die gradueel licht verspreidt en zo het effect van een zonsopgang simuleert. Ook dat kan een gunstig effect hebben op de werking van je biologische klok.
  

2) Bewegen

Ga sporten of bewegen in de buitenlucht! 2 vliegen in één klap: je stelt jezelf zo meer bloot aan daglicht EN – zoals je wellicht wel weet – is beweging positief voor lichaam en geest. Beweging helpt bij het verminderen van de klachten van een winterdip doordat het een aantal neurotransmitters beïnvloedt die tijdens een winterdip verminderen.

3) Eten

Eet gezond en check eventueel bij je huisarts of je best vitamine D bijneemt.

Een energiedip en slaapgebrek doen ons lichaam sneller grijpen naar koolhydraatrijke snacks, vooral naar “snelle” koolhydraten en geraffineerde suikers. Onze bloedsuikerspiegel stijgt en we voelen ons opgewekter, maar dat effect is slechts tijdelijk. Op langere termijn leidt het tot ongezonde schommelingen in je bloedsuiker, spijsverteringsproblemen, vermoeidheid, gewichtstoename…

Wat kan je dan wel doen? Kiezen voor gezonde suikers in groenten en fruit, geraffineerde suiker zoveel mogelijk vermijden, een stukje donkere chocolade of een handjevol (!) noten knabbelen… Let er ook op dat je voldoende proteïnen (eiwitten) inneemt, ze verzadigen je meer zonder je bloedsuikerspiegel te beïnvloeden.

Het gaat niet om beperken wat je eet of je schamen als je iets ongezonds eet. Veel meer gaat het om nadenken over wat voedsel met je doet en je lichaam de voedingsstoffen geven die het nodig heeft.

4) Zelfzorg

Investeer in zelfzorg. Hoe wil je jezelf in de watten leggen? Een warm bad? Thee? Lezen? Iets totaal anders? Investeren in jezelf is de moeite waard. Het zal de gehaltes aan feelgood-hormonen zoals dopamine, serotonine en oxytocine doen stijgen.